19 bộ phận câu tạo nên một ngôi nhà, không thể bỏ qua nếu bạn đang chuẩn bị xây nhà.
Nội dung
1. Phần cọc Cọc ( hay còn gọi là phần gia cố nền đất)
Cọc là một phần quan trọng trong xây dựng và kiến trúc. Chúng thường được cắm vào đất theo phương trục của chúng. Dưới đây là một số điểm quan trọng về cọc:
Chức năng và vị trí:
- Cọc có chiều dài lớn so với bề rộng tiết diện ngang. Chúng được đóng hoặc thi công đóng cừ tại chỗ vào lòng đất, đá.
Cọc được sử dụng để truyền tải trọng lực của công trình xuống các tầng đất, đá, sâu hơn. Điều này giúp cho công trình bên trên đạt các yêu cầu của trạng thái giới hạn quy định (theo TCVN 10304-2014).
Mục đích sử dụng: - Gia cố nền đất: Cọc được sử dụng để gia cố nền đất. Các loại cọc bao gồm cọc tre, cọc tràm, cọc cát, và nhiều loại khác.
Làm móng cho công trình: Cọc bê tông, cọc thép, và các loại cọc khác được sử dụng để làm móng cho công trình.
Làm vách đứng ngăn đất hoặc nước: Cọc ván, cọc cừ (ví dụ: cừ ván bê tông cốt thép, cừ ván thép) được sử dụng để làm vách đứng ngăn đất hoặc nước.
Định vị trên mặt đất: Cọc tiêu, cọc mốc, và các loại cọc khác được sử dụng để định vị trên mặt đất. - Phương pháp đóng cọc:
Các phương pháp cắm cọc bao gồm:
Đóng cọc nhờ lực va chạm của búa đóng cọc: Cọc được đóng vào đất bằng lực va chạm từ búa.
Búa rung và ấn cọc: Sử dụng thiết bị chuyên dùng để ấn cọc vào đất.
Ép cọc bằng lực tĩnh: Khoan đất rồi nhồi vật liệu vào thành dạng cọc nhồi.
2.Phần Móng:
Móng nhà (hay còn gọi là móng nền) là một phần quan trọng trong xây dựng, nằm dưới cùng của công trình như tòa nhà, cầu, đập nước, và có nhiệm vụ quan trọng:
- Chịu tải trọng: Móng đảm nhiệm việc truyền tải tải trọng của công trình từ trên xuống nền đất. Nó đảm bảo rằng công trình chịu được sức ép của trọng lực từ các tầng, lầu và khối lượng của công trình.
- Nền móng: Đây là phần đất nằm dưới đáy móng, chịu toàn bộ hoặc phần lớn tải trọng của công trình. Nền móng được chôn sâu và kỹ để đảm bảo tính bền vững của công trình.
3. Tường và cột có tác dụng sau:
Phần Tường có tác dụng sau:
- Chịu lực: Tường là kết cấu chịu lực theo phương thẳng đứng, truyền trực tiếp tải trọng từ trên xuống móng. Nó đảm bảo rằng tải trọng của các tầng, lầu và khối lượng của công trình được truyền đều xuống nền đất.
Bao che và phân chia không gian: Tường cũng có nhiệm vụ bao che và phân chia không gian trên mặt phẳng ngang. Nó tạo ra các phòng, khu vực riêng biệt trong ngôi nhà. - Yêu cầu: Tường cần có độ cứng lớn, cường độ cao, bền chắc và ổn định.
Tường tự mang: Tường không chịu lực tải trọng nào gọi là tường tự mang.
Khả năng chống thiên nhiên: Tường ngoài phải có khả năng chống tác động của môi trường như mưa, gió, bão, bức xạ mặt trời và cách âm, cách nhiệt
Phần cột có tác dụng sau :
- Chịu lực: Cột là kết cấu chịu lực theo phương thẳng đứng, truyền tải tải trọng từ trên xuống móng. Cột thường đứng sát nhau và đóng vai trò quan trọng trong việc hỗ trợ tải trọng của tầng trên.
Bao che và hỗ trợ: Cột cũng có thể bao che và phân chia không gian, tạo ra các khu vực riêng biệt. Tuy nhiên, chủ yếu, cột làm nhiệm vụ hỗ trợ cho tầng trên và truyền tải tải trọng xuống móng. - Yêu cầu: Cột cần có độ cứng và cường độ cao để chịu được tải trọng.
Chống thiên nhiên: Cột cũng cần có khả năng chống tác động của môi trường như tường.
4. Nền nhà:
Nền nhà (hay còn gọi là sàn nhà) là phần quan trọng trong kiến trúc xây dựng, nằm giữa công trình và mặt đất tự nhiên. Nó có vai trò quan trọng trong việc:
- Ngăn cách và bảo vệ: Nền nhà tạo ra một lớp ngăn cách giữa không gian bên trong công trình và môi trường bên ngoài. Nó bảo vệ công trình khỏi độ ẩm, nước ngập, côn trùng, và các yếu tố khác từ đất.
- Độ cao: Độ cao của nền nhà phụ thuộc vào tính chất của công trình và qui định về cao độ qui hoạch của khu vực xây dựng cụ thể. Thông thường, nền nhà nhô cao hơn mặt đất từ 50mm đến 3000mm.
- Vật liệu và kỹ thuật: Nền nhà có thể được xây dựng bằng nhiều loại vật liệu như bê tông, gạch, gỗ, sàn thép, và nền nhà cốt thép. Kỹ thuật xây dựng nền nhà phải đảm bảo tính bền vững và an toàn.
5.Cửa đi:
- Liên hệ và bảo vệ: Cửa đi là điểm liên hệ giữa bên trong và bên ngoài nhà. Nó bảo vệ an ninh cho ngôi nhà và người dùng.
- Cách âm và cách nhiệt: Để đạt yêu cầu cách âm và cách nhiệt, cửa đi cần được làm từ vật liệu cách âm và có lõi bằng vật liệu cách nhiệt tốt. Chân cửa phải kín, khít để không khí không thể lọt vào.
- Trang trí: Cửa đi cũng có tác dụng trang trí cho ngôi nhà. Bạn có thể lựa chọn cửa với thiết kế và màu sắc phù hợp với phong cách của ngôi nhà.
6. Cửa sổ:
- Lấy ánh sáng và thông gió: Cửa sổ cho phép ánh sáng tự nhiên chiếu vào trong phòng và thông gió. Điều này giúp tạo không gian thoáng đãng và sáng sủa.
Cách âm và cách nhiệt: Cửa sổ cũng cần đảm bảo tính cách âm và cách nhiệt. Sử dụng kính cách âm hoặc lắp thêm dải chắn khe cửa để ngăn tiếng ồn và giữ nhiệt độ ổn định. - Trang trí: Cửa sổ cũng có thể được trang trí bằng rèm cửa, mành cửa, hoặc các tấm vật liệu cách âm để tạo không gian ấm cúng và thẩm mỹ.
7. Lanh tô:
Lanh tô (hay còn gọi là lăng tô) là một phần quan trọng trong kiến trúc xây dựng. Nó nằm trên khung cửa sổ, cửa ra vào hoặc các ô trống trên bề mặt tường. Chức năng của lanh tô bao gồm:
- Đỡ tường: Lanh tô đảm nhận việc đỡ khối tường nằm trên nó. Khi xây dựng, chúng tạo ra lỗ cửa trên mặt tường, như cửa sổ, cửa đi, tủ tường, lỗ cửa hành lang trống.
- Chịu lực: Tùy theo điều kiện làm việc, lanh tô có thể chịu lực hoặc không chịu được lực. Nếu lanh tô chịu lực, nó phải được thiết kế để đảm bảo tính bền vững và an toàn.
Hiện nay, có nhiều loại lanh tô phù hợp với các yêu cầu khác nhau:
- Lanh tô gạch: Xây dựng bằng gạch thông thường.
- Lanh tô gạch cốt thép: Sử dụng gạch kết hợp với cốt thép.
- Lanh tô cuốn: Được xây dựng bằng gạch xây nghiêng, thường dùng cho khẩu độ lỗ cửa nhỏ.
- Lanh tô gỗ: Sử dụng gỗ làm vật liệu.
- Lanh tô bê tông cốt thép: Xây dựng bằng bê tông kết hợp với cốt thép.
- Lanh tô thép: Sử dụng thép định hình.
8. Giằng tường:
Giằng tường (hay còn được gọi là đai tường) là một thành phần quan trọng trong xây dựng. Nó thường được xây dựng bằng bê tông hoặc bê tông cốt thép và có chức năng liên kết với các đỉnh tường của tầng nhà trước khi thực hiện việc đổ bê tông cho tấm sàn.
Có một số điểm quan trọng về giằng tường:
- Tạo sự liên kết vững chắc và ổn định:
Giằng tường nối chặt các đỉnh tường với nhau, đảm bảo tính thống nhất của hệ thống.Điều này giúp giảm thiểu nguy cơ rạn nứt ở góc tường và tạo cho tường ngang và tường dọc thành một khối chắc chắn. - Ngăn chặn tác động của lực ngoại lực và nội lực:
Giằng tường chịu đựng tải trọng từ các tầng trên và truyền tải xuống móng.
Nó giúp ngăn chặn sự sụt lún, nứt gãy, cong vênh, và biến dạng của tường. - Khả năng chịu đựng biến đổi thời tiết:
Giằng tường có khả năng chịu đựng biến đổi thời tiết đột ngột.
Nó giúp tránh cho tường bị rạn nứt, cong vênh và sụt lún.
9. Sàn gác:
Sàn nhà là một phần quan trọng trong kiến trúc xây dựng. Nó có nhiều chức năng và đặc điểm quan trọng:
- Chức năng của sàn:
Phân chia không gian: Sàn chia không gian của nhà thành các tầng lầu, tạo ra không gian sử dụng ở các cao trình khác nhau trên cùng một diện tích xây dựng.
Kết cấu chịu lực theo phương ngang: Sàn tựa lên tường hoặc cột thông qua hệ thống dầm. Nó giữ vai trò quan trọng trong việc truyền tải tải trọng từ các tầng trên xuống móng. - Đặc điểm kiến trúc:
Thiết kế chắc chắn: Sàn được xây dựng với thiết kế chắc chắn, theo tỷ lệ hợp lý.
Cầu thang: Phía bên hông sàn thường có cầu thang để đi lại giữa các tầng.
10. Cầu thang:
Cầu thang là một phần quan trọng trong kiến trúc xây dựng. Nó có nhiều chức năng và đặc điểm quan trọng:
- Chức năng của cầu thang:
Phân chia không gian: Cầu thang nối các không gian nằm ngang có độ cao khác nhau. Nó tạo ra sự liên kết giữa các tầng lầu và giúp di chuyển lên xuống.
Kết cấu chịu lực theo phương ngang: Cầu thang tựa lên tường hoặc cột thông qua hệ thống dầm. Nó giữ vai trò quan trọng trong việc truyền tải tải trọng từ các tầng trên xuống móng. - Cấu tạo cầu thang:
-Thân thang: Thân thang giống như mặt sàn nằm nghiêng và trên có tạo bậc. Thân thang gồm hai kiểu là bản và bản dầm.
Thân thang kiểu bản: Kết cấu là tấm bản phẳng đặt nghiêng, trên tạo các bậc thang hình tam giác.
Thân thang kiểu bản dầm: Hai bên có hai dầm nghiêng. Một bên thân thang dựa vào tường chịu lực thì chỉ cần một dầm. Trọng lượng của bản thông qua dầm nghiêng truyền tới gối tựa trên và dưới.
-Kích thước cầu thang:
Chiều rộng của thân thang: Chiều rộng thân thang dao động từ 0.9m đến 1.1m. Tùy thuộc vào số tầng và lượng người di chuyển mà kích thước có thể thay đổi, nhưng không vượt quá 2m.
-Độ dốc cầu thang: Độ dốc bậc thang từ 20° đến 45°.
11. Mái:
Mái nhà là một phần quan trọng trong kiến trúc xây dựng. Nó không chỉ là bộ phận chịu lực mà còn có nhiều chức năng khác:
- Chức năng của mái:
Bảo vệ và bao che: Mái nhà bảo vệ các bộ phận bên dưới khỏi tác động của thời tiết, nắng, mưa, gió, tuyết, và bảo vệ ngôi nhà khỏi ẩm mốc và hư hỏng.
Cách nhiệt và cách âm: Mái cần có khả năng cách nhiệt để giữ nhiệt độ bên trong ổn định và cách âm để giảm tiếng ồn từ môi trường bên ngoài.
Thoát nước nhanh: Hệ thống thoát nước trên mái giúp ngăn chặn nước mưa thấm vào bên trong ngôi nhà. - Kết cấu mái:
-Loại mái: Có nhiều loại mái như mái ngói, mái tôn, mái lợp shingle, mái lợp lợp bitum, và mái lợp bằng vật liệu tổng hợp.
-Độ cứng và bền lâu: Mái cần được xây dựng với kết cấu chắc chắn, khả năng chống thấm và tuổi thọ lâu dài.
-Cách nhiệt và cách âm:
Cách nhiệt: Sử dụng vật liệu cách nhiệt như mút xốp, bông thủy tinh, hay lớp cách nhiệt để giữ nhiệt độ bên trong ngôi nhà.
Cách âm: Lớp cách âm giúp giảm tiếng ồn từ môi trường bên ngoài.
12. Vỉa hè:
Vỉa hè là phần đường đi bộ dọc bên cạnh một con đường. Thông thường, vỉa hè sẽ nhô cao hơn so với phần đường đi tùy theo mức độ và thường được ngăn cách với phần đường bằng lề đường. Vỉa hè có vai trò quan trọng trong việc tạo không gian cho người đi bộ và đảm bảo an toàn giao thông
13. Rãnh nước:
Rãnh nước trong kiến trúc xây dựng là một phần quan trọng của hệ thống thoát nước. Nó có tác dụng điều hòa và định hướng nước mặt ra khỏi bề mặt của ngôi nhà và đưa nó vào hệ thống thoát nước chung của khu vực.
Rãnh nước thường được thiết kế để:
- Thu thập nước mưa: Rãnh nước giúp thu thập nước mưa từ mái nhà và định hướng nó vào hệ thống thoát nước.
- Ngăn ngừa ngập lụt: Bằng cách định hướng nước ra xa khỏi tường và móng nhà, rãnh nước giúp ngăn ngừa ngập lụt và hạn chế sự ảnh hưởng của nước mưa lên tường và móng.
- Bảo vệ móng nhà: Rãnh nước giúp tránh việc nước mưa thấm vào móng nhà, gây ảnh hưởng đến độ bền và tính ổn định của móng.
Để đảm bảo hiệu quả của rãnh nước, cần chú ý đến các yếu tố sau:
- Độ nghiêng: Rãnh nước cần được thiết kế với độ nghiêng đủ để nước có thể dễ dàng chảy ra khỏi rãnh.
- Vật liệu và kích thước: Rãnh nước thường được làm bằng vật liệu chống thấm như sắt hoặc nhựa. Kích thước của rãnh phải đủ lớn để chứa lượng nước dự kiến.
- Vị trí và hướng: Rãnh nước cần được đặt ở vị trí thích hợp để thu thập nước mưa và định hướng nó ra xa khỏi ngôi nhà.
14. Bậc thềm:
Bậc tam cấp, hay còn gọi là bậc thềm, thường được sử dụng để tạo ra một ngăn cách giữa không gian bên trong ngôi nhà và không gian bên ngoài sân. Chúng có nhiều công dụng quan trọng:
- Thuận tiện cho việc di chuyển: Bậc tam cấp giúp việc di chuyển qua lại giữa không gian trong nhà và sân vườn trở nên dễ dàng hơn. Điều này đặc biệt quan trọng khi bạn cần tiếp cận không gian bên ngoài hoặc khi bạn muốn tạo sự liên kết giữa hai khu vực này.
- Phong thủy: Theo quan niệm phong thủy, thiết kế bậc tam cấp theo quy luật Thiên – Địa – Nhân có thể mang lại sự cân bằng và hài hòa cho ngôi nhà. Bậc tam cấp được xây dựng với 3 bậc thường được coi là tốt về phong thủy.
- Điều chỉnh độ cao: Số lượng bậc tam cấp không nhất thiết phải là 3. Thay vào đó, nó phụ thuộc vào sự chênh lệch độ cao giữa không gian sống bên trong và sân vườn bên ngoài. Bạn có thể xác định số lượng bậc dựa trên bội số của 3 để đảm bảo tính hợp phong thủy và sự thuận tiện cho việc sử dụng.
Nhớ rằng, bậc tam cấp không chỉ là một phần của kiến trúc, mà còn là một phần của trải nghiệm sống và sự hài hòa trong không gian của bạn
15. Ban công:
Ban công là một phần quan trọng của kiến trúc nhà ở, và nó thường được thiết kế để tạo ra một không gian ngoài trời nhô ra khỏi tường ngoài của ngôi nhà. Dưới đây là một số điểm quan trọng về ban công:
- Vị trí và chức năng: Ban công có thể nằm ở các tầng khác nhau của ngôi nhà, từ tầng trệt đến tầng cao. Chức năng của ban công bao gồm:
- Tạo không gian thư giãn: Ban công là nơi bạn có thể thư giãn, ngắm cảnh, đọc sách, hoặc thậm chí trồng cây.
- Kết nối với không gian ngoài trời: Nó giúp bạn tiếp xúc với không gian ngoài trời mà không cần rời khỏi nhà.
- Tạo điểm nhấn kiến trúc: Ban công thường được thiết kế để tạo điểm nhấn cho ngôi nhà, làm cho nó trở nên độc đáo và hấp dẫn hơn.
Kiểu dáng và kết cấu: - Console: Ban công thường có kết cấu kiểu console, tức là nó được hỗ trợ bởi các thanh sắt hoặc cột chạy dọc từ sàn gác xuống đất. Điều này giúp tạo ra không gian thoải mái mà không cần sử dụng các cột chắn ngang.
- Mái che: Mái che cho ban công có thể có hoặc không. Mái che giúp bảo vệ khỏi nắng, mưa và tạo ra không gian ấm cúng hơn.
- Phong cách và sử dụng:
Ban công thường được sử dụng trong các mẫu nhà phố ít tầng, biệt thự hoặc nhà vườn.
Bạn có thể trang trí ban công bằng cây cỏ, ghế ngồi, bàn và các phụ kiện khác để tạo ra không gian thoải mái và thú vị.
Nhớ rằng, thiết kế ban công cần phải cân nhắc đến yếu tố an toàn, độ bền và tính thẩm mỹ để tạo ra một không gian hài hòa và hữu ích cho gia đình bạn
16. Lô gia:
Logia, còn được gọi là lô gia, là một phần của kiến trúc nhà ở, thường nằm sâu vào mặt bằng của ngôi nhà. Điểm đặc biệt của logia là việc nó tiếp xúc với thiên nhiên và được che chắn cẩn thận. Thường thì hai hướng còn lại của logia được xây tường cao tận đáy sàn.
Dưới đây là một số điểm quan trọng về logia:
- Vị trí và chức năng:
Logia thường được thiết kế ở tòa nhà cao tầng như chung cư, khách sạn và nhà nghỉ.
Điểm đặc biệt của logia là giữ được sự riêng tư, yên tĩnh và độc lập của không gian theo yêu cầu từ chủ nhà.
Logia thường được sử dụng để lấy sáng và tạo thông thoáng cho nhà, đặc biệt khi khu vực hẻm quá nhỏ không cho phép xây dựng ban công. - Kiểu dáng và kết cấu:
Logia thường có kết cấu kiểu console, tức là nó được hỗ trợ bởi các thanh sắt hoặc cột chạy dọc từ sàn gác xuống đất. Điều này giúp tạo ra không gian thoải mái mà không cần sử dụng các cột chắn ngang.
Một số logia có mái che, giúp bảo vệ khỏi nắng, mưa và tạo ra không gian ấm cúng hơn. - Phong cách và sử dụng:
Logia thường được sử dụng để tạo ra một không gian ngoài trời thoải mái, nơi bạn có thể thư giãn, ngắm cảnh và tiếp xúc với thiên nhiên.
Thiết kế logia cần cân nhắc đến yếu tố an toàn, độ bền và tính thẩm mỹ để tạo ra một không gian hài hòa và hữu ích cho gia đình bạn.
17. Mái hắt:
Mái hắt, còn được gọi là ô văng, là một phần của kiến trúc nhà ở. Nó thường là một tấm mái che bằng bê tông cốt thép nằm phía trên lanh tô – một bộ phận dầm tường bằng gạch hoặc bê tông. Mái hắt có tác dụng nâng đỡ phần tường ở cửa sổ hoặc cửa đi.
Dưới đây là một số điểm quan trọng về mái hắt:
- Chức năng và vị trí:
Mái hắt được thiết kế để che nắng và mưa. Nó giúp bảo vệ không gian dưới nó khỏi tác động của thời tiết.
Thường thì mái hắt có chiều dài vươn ra dưới 1,2 mét.
Mái hắt có thể nằm dính liền với lanh tô hoặc rời lanh tô. Cách thiết kế này phụ thuộc vào yêu cầu cụ thể của ngôi nhà và không gian sử dụng. - Kiểu dáng và kết cấu:
Mái hắt thường được làm bằng bê tông cốt thép, giúp nó chịu lực tốt và bền bỉ.
Mái hắt có thể được đút riêng lẻ và đi qua các bước kiểm tra khả năng chịu lực trước khi được đặt vào vị trí. Điều này đảm bảo an toàn khi sử dụng. - Sử dụng và lợi ích:
Mái hắt thường được sử dụng ở các khu vực có không gian hẹp, nơi không thể xây dựng mái che rộng lớn.
Ngoài việc che nắng và mưa, mái hắt còn tạo điểm nhấn kiến trúc cho ngôi nhà và giúp tạo ra không gian thoải mái cho cư dân.
18. Máng nước:
Máng nước là một phần quan trọng trong kiến trúc nhà ở. Nó thường được thiết kế để che nắng và mưa, giúp bảo vệ không gian dưới nó khỏi tác động của thời tiết. Dưới đây là một số điểm quan trọng về máng nước:
- Chức năng và vị trí:
Máng nước có công dụng thoát nước nhanh, giảm áp lực lên mái.
Thường thì máng nước có kích thước lớn hoặc nhỏ, được làm bằng bê tông cốt thép hoặc chất liệu tôn.
Máng nước còn mang lại sự hài hòa và vẻ đẹp tinh tế cho công trình lợp mái. - Kiểu dáng và kết cấu:
Máng nước có thể có tiết diện chữ U và được lắp đặt áp sát vào mái nhà để nước mưa không chảy xuống tường.
Kích thước của máng nước phụ thuộc vào khẩu độ của mái và lượng mưa. - Sử dụng và lợi ích:
Máng nước giúp tạo dòng thoát nước mưa từ mái nhà, giảm áp lực khi nước mưa tồn đọng.
Nó còn là phụ kiện quan trọng giúp kéo dài tuổi thọ cho công trình và bảo vệ ngôi nhà khỏi các tác nhân xấu từ môi trường.
19. Ống thoát nước:
Ống thoát nước là một phần quan trọng trong hệ thống thoát nước của ngôi nhà. Chúng được thiết kế để điều hòa và định hướng nước mưa từ mái ra khỏi máng nước và đưa nó vào hệ thống thoát nước chung của khu vực.
Dưới đây là một số điểm quan trọng về ống thoát nước:
- Vị trí và chức năng:
Ống thoát nước có thể được bố trí ở trong tường hoặc ngoài tường.
Chức năng chính của ống thoát nước là đảm bảo nước mưa không tác động trực tiếp lên tường và định hướng nó ra xa khỏi ngôi nhà. - Kiểu dáng và kết cấu:
Ống thoát nước thường được làm bằng vật liệu chống thấm như nhựa PVC hoặc kim loại.
Kích thước của ống thoát nước phụ thuộc vào lượng nước mưa dự kiến và độ dốc của mái. - Sử dụng và lợi ích:
Ống thoát nước giúp bảo vệ tường khỏi ảnh hưởng của nước mưa, ngăn ngừa việc nước thấm vào tường và gây hại cho vật liệu xây dựng.
Nó còn giúp đảm bảo sự ổn định của móng nhà, vì nước mưa không thấm vào móng.
